Diksiyon, edebi bir araç olarak, bir yazarın bir fikri veya bakış açısını iletmek veya bir hikayeyi etkili bir şekilde anlatmak için yaptığı dil seçimlerini ifade eder. Yazarın kelime veya kelime seçimi ve bu kelimelerin sanatsal düzenlemeleri, bir edebi eserin üslubunu oluşturan ve sesini oluşturan şeydir. Bu nedenle, bir edebiyat eserinin üslubunu analiz etmek, diksiyonu – eserin kelime dağarcığını oluşturan tek tek kelimelerin tipini ve kalitesini – belirleme ve anlama girişimidir. Diksiyon, karakterizasyonla yakından bağlantılıdır . Edebi bir karakterle ilişkilendirilen kelimeler , onların ideallerini, değerlerini ve tutumlarını temsil eder.. Diksiyon, okuyucu için bir karakterin dış görünüşünün ve/veya içsel durumunun bir temsilini yaratabilir.

Örneğin, George Bernard Shaw’un Pygmalion adlı oyununda , Profesör Henry Higgins ünlü bir şekilde Eliza Doolittle’a alt sınıftan bir “çiçek kız” yerine üst sınıftan bir “hanımefendi” gibi konuşmayı öğretir, onun kim olduğunu ve nasıl davrandığını değiştirerek. Diksiyonunu değiştirerek başkaları tarafından kabul edilir:

Ruhu olan bir insan olduğunuzu ve açık sözlü konuşmanın ilahi armağanına sahip olduğunuzu unutmayın : ana dilinizin Shakespeare, Milton ve İncil’in dili olduğunu; ve orada safralı bir güvercin gibi ötüp durmayın.

Shaw’ın oyunu, toplumdaki diksiyon ve sınıf arasındaki bağlantıyı, özellikle de dilin, ifadenin ve kelime dağarcığının tarzının, konuşmacının toplumdaki algılanan güç konumuyla nasıl ilişkili olduğunu araştırıyor. Bu pasajda, Henry Higgins, bir kişinin nasıl konuştuğu ve bir insan olarak kim olduklarının bir yansıması ve toplumsal ölçümü olarak kendilerini nasıl ifade ettiğiyle ilgili meşguliyetini ortaya koyuyor. Bu, Higgins’in Eliza’yı günlük konuşma dili ve argo kullanımını ortadan kaldırarak ve bunun yerine resmi diksiyonunu ve artikülasyonunu öğreterek başkalarının onu toplumda nasıl algıladığını değiştirebileceğini kanıtlamak için bir proje olarak almasına yol açar .

Yaygın Diksiyon Türleri

Diksiyon, bir yazarın okuyucuyla iletişim kurmak için kelimeleri ve kelimeleri dikkatlice seçmesine ve ayrıca belirli bir ses veya yazı stili oluşturmasına izin veren edebi bir araçtır. Diksiyon, şiirsel ve mecazi dilden biçimsel ve özlü ifadelere kadar her yazı biçiminde kullanılır .

İşte sekiz yaygın diksiyon türü ve bunların üslup nitelikleri:

Resmi : yüksek, sofistike, profesyonel bir dilin kullanımı. Resmi diksiyon, argo veya konuşma diline sahip değildir , bunun yerine uygun dilbilgisine ve karmaşık cümle yapısına bağlıdır.

Gayri resmi : konuşma, gündelik, gerçekçi dil. Gayri resmi diksiyon genellikle yazarlar tarafından gerçek hayattaki iletişimi veya gerçekçi karakterler arasındaki diyalogu tasvir etmek için kullanılır ve genellikle kısa kurgu ve romanlar gibi anlatısal edebi biçimlerde kullanılır.

Konuşma dili : tipik olarak belirli bir bölge veya zaman dilimi ile ilişkilendirilen resmi olmayan kelimeler veya ifadeler. Konuşma dili, gerçekçi ve renkli karakterleri tasvir etmede faydalıdır.

Argo : Belirli bir kültür veya alt grup içinde ortaya çıkan ve kullanımda yaygınlaşan kelimeler veya deyimler.

Pedantik : ayrıntılı, akademik yazı. Pedantik diksiyon genellikle kasıtlı, eğitimli kelime seçimlerini düz anlamla yansıtır.

Özet : Fikirler veya duygular gibi soyut olanın ifadesi.

Somut : düz anlamlar için kelimelerin kullanımı. Somut diksiyon, yoruma açık olmayacak şekilde spesifik, gerçek ve ayrıntılıdır.

Poetic : Bir şiirin temasıyla ilgili ve onu yansıtan lirik ifade . Şiirsel diksiyon tipik olarak, potansiyel olarak ritim ve ölçüye ayarlanmış betimleyici bir dil içerir .

Yaygın Diksiyon Türlerine Örnekler

Farklı diksiyon stilleri, bir yazarın bir fikri veya mesajı nasıl ifade ettiğini etkiler. Buna karşılık, yazarlar, bir okuyucunun belirli bir tarzda ifade edilen fikri veya mesajı anlama veya yorumlama şeklini etkilemek için edebi bir araç olarak diksiyon kullanır. Diksiyon genellikle, iş yazımı için resmi diksiyon ve gündelik diyalog için gayri resmi diksiyon gibi okuyucunun beklentilerini karşılayacak şekilde kullanılır. Sunulan diksiyon türü okuyucunun beklentileriyle uyumlu değilse, bu, ifade edilenin yanlış anlaşılmasına veya yanlış yorumlanmasına yol açabilecek tutarsız bir sonuç olabilir.

Aşağıda, yaygın diksiyon türlerini temsil eden bazı ifade ve deyim örnekleri verilmiştir:

Resmi : Daha önce firma temsilcisi tarafından belirtildiği gibi, meslektaşlar arasında herhangi bir mikro saldırganlık belirtisine müsamaha gösterilmeyecektir.

Gayri resmi : Eve gitmeye hazır olduğunda bana mesaj at ki seni alabileyim.

Konuşma dili : Yeni Country Music şarkısını duydunuz mu ?

Argo : Dün gece Netflix’te aşırı derecede bir şov izlediğim için yorgun görünüyorum.

Bilgiçlik : Akademik bir ortamdaedebi terimlerin etimolojisini anlamak faydalıdır.

Özet : Kocamın aşk sözlerini hatırlamaya çalışırken başım dönüyordu.

Somut : O kitap ikinci raftaki boş alana ait.

Şiirsel : O zaman gidelim, sen ve ben, / Akşam gökyüzüne yayıldığında  ( TS Eliot’un “ The Love Song of J. Alfred Prufrock ”tan)

Diksiyon ve Lehçe Arasındaki Fark

Bazı insanlar diksiyon ve lehçe terimleri arasındaki farkı kafa karıştırıcı bulabilir. Diksiyon, kelimelerin ve dilbilimin seçimini ve bu seçimlerin etkililik ve netlik düzeylerini ifade eder. Ayrıca diksiyon, bu tür kelimelerin okuyuculara veya izleyicilere nasıl sunulduğunu ifade eder . Bir dilbilim meselesi olarak ağız, belirli bir bölgeyi, topluluğu veya insan grubunu karakterize eden çeşitli konuşma dillerini ifade eder. Ağız genellikle kelime bilgisi, telaffuz, imla ve konuşma tarzı açısından küçük farklılıkları yansıtır.

arkaik diksiyon

Genel olarak topikal dilde kullanılmayan kelimelerin arkaik kelimeler olarak bilindiği belirtilmektedir. Buna arkizm de denir, ancak çoğunlukla arkizmi oluşturan klasik veya modası geçmiş kelimelerin kullanılmasıdır. Şairler, ritim veya ölçüsel kalıbın taleplerini karşılamak için şiir yazmak için genellikle bu tür eski moda kelimeleri kazarlar. Örneğin, at yerine at veya aygır kullanmak, kelimenin eski bir kullanımıdır.

Diksiyonun Temalar Üzerindeki Etkileri

Sadece günlük hayatın ortak iletişiminde değil, edebi eserlerde de diksiyon, işleri yoluna koymada önemli bir rol oynar . İlk önemli gelişme, edebi bir parçanın yaydığı tematik hatlarda gelir. Ton ve bakış açısı da tematik zincirlere katkıda bulunsa da, bu fikirlerin aktarılmasında diksiyona bağlıdırlar. Bu nedenle diksiyon hareket ettiğinde, renk değiştirdiğinde ve nüanslar gösterdiğinde, tematik dizileri farklı şekillerde etkiler. Hemingway’in Silahlara Veda ve Yaşlı Adam ve Deniz’deki diksiyonu kullanmasından açıkça anlaşılmaktadır .

Diksiyonun Cümlelerde Kullanımı

Bu argümanın sıradanlığı , uygunsuz koşullarda kullanılmasından bellidir. (Zor Diksiyon)

Bu argümanın genel özelliği, bu zor duruma uygulandığında açıktır. (Ortak Diksiyon)

Hepsinin gelip burayı açık yer ilan etmesini ummuyoruz. (Basit Diksiyon).

“Kutular daha sonra gelecek. Bu daha fazla zaman alır.” (Konuşma/Resmi Olmayan Diksiyon)

Eğer cüretkar işlerse leydim lütfen / Birazdan atıma bineceğim.” (Arkaik Diksiyon).

DİKSİYON EĞİTİMİ İÇİN: https://latifesanatatolyesi.com/diksiyon-ve-konusma-egitimi/